روستای ده‌چشمه از توابع، بخش مرکزی شهرستان فارسان استان چهارمحال و بختیاری است که با مختصات جغرافیایی 50 درجه و 33 دقیقه طول شرقی و 32 درجه و 13 دقیقه عرض شمالی، در 3 کیلومتری جنوب غربی شهر فارسان قرار دارد. این روستا از غرب و جنوب به کوه لاخرسان محدود می‌شود. ارتفاع روستای ده‌چشمه از سطح دریا 2000 متر است و اقلیمی معتدل و خشک دارد. آب و هوای این روستا، در بهار و تابستان ملایم و مطبوع و در زمستان سرد است. خشکه رود در شرق روستا جریان دارد. روستای ده‌چشمه از روستاهای تاریخی استان چهارمحال و بختیاری است و قدمت طولانی دارد. از مهم‌ترین آثار تاریخی این روستا می‌توان به کتیبه سنگی و تاریخی پیر غار، سنگ قبله، شیرسنگی و قلعه خان اشاره کرد. کتیبه‌ها و سنگ نوشته‌های به جا مانده در این روستا به دورة قاجاریه مربوط است. مردم روستای ده چشمه با گویش بختیاری سخن می‌گویند، مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند. الگوی معیشت و سکونت جمعیت روستای ده‌چشمه در سال 1385، حدود 4811 نفر گزارش شده است. اقتصاد این روستا بر فعالیت‌های زراعی، باغداری و دامداری استوار شده است. گروهی از مردم این روستا، به فعالیت‌های خدماتی، تولید صنایع دستی و پرورش زنبور عسل اشتغال دارند. گندم، جو، یونجه و شبدر از مهم‌ترین محصولات زراعی روستای ده‌چشمه می‌باشد. شیر، ماست، کره محلی، روغن حیوانی و دوغ از فرآورده‌های مرغوب لبنی این روستا است، که در بین گردشگران این روستا خواهان بسیاری دارد. هلو و سیب درختی روستای ده چشمه زبانزد خاص و عام است. از دیگر محصولات روستا، می‌توان به انگور، بادام و گردو اشاره کرد. بافت انواع قالی و قالیچه در بین زنان این روستا حرفه‌ای مکمل در فعالیت‌های خانوار روستایی است. طبیعت زیبا، مناظر دلفریب، باغات سرسبز و انبوه، تفرجگاه مصفای پیر غار و دیگر آثار تاریخی، روستای ده چشمه را به یکی از جذاب‌ترین روستاهای استان چهارمحال و بختیاری تبدیل کرده است. پیرغار در ارتفاعات همجوار پیرامون روستا واقع شده است و هنوز به طور کامل شناسایی نشده است. ده چشمه جوشان از این غار آهکی سرزیر می‌شود. بر روی قسمتی از تپة سنگی پیرغار، سه سنگ نبشته به زبان فارسی کنده‌کار شده که شرح لشکرکشی سردار اسعد بختیاری به تهران و نقش طوایف بختیاری در انقلاب مشروطیت ایران است. در ایام مختلف سال خاصه در فصول سرد، این ناحیه گردشگران و طبیعت دوستان بسیاری را به سوی خود جذب می‌کند. قلعه خان، سنگ نبشه و شیرسنگی از دیگر دیدنی‌های تاریخی این روستا می‌باشند. مردم این روستا همانند سایر ایرانیان اعیاد بزرگ ملی و مذهبی را به جشن و سرور پرداخته و در ایام سوگواری ائمه (ع) به ویژه در روزهای تاسوعا و عاشورا به ذکر مصیبت و عزاداری می‌پردازند. از مهم‌ترین مراسم و جشن‌هایی که در این روستا برگزار می‌شود، می‌توان به مراسم عروسی و تحویل سال نو اشاره کرد. اجرای مراسم عروسی مراحل جالب توجه و جذابی دارد. زنان روستایی اغلب با فرآورده‌های روستایی انواع غذاهای محلی را تهیه می‌کنند. رایج‌ترین غذاهای روستای ده‌چشمه عبارتند از: گونه، آش شنگ و موچه، آش دوغ و کاکولی. زنان روستایی در کنار فعالیت‌های زراعی و دامداری به تولید و بافت انواع صنایع دستی و هنری اشتغال دارند. انواع قالی و قالیچه در طرح‌های بومی و با رنگ‌های شاد از دست بافت‌های زنان روستای ده‌چشمه است، که در بازارهای اطراف به فروش می‌رسد. مهم‌ترین سوغات این روستا شامل عسل و فرآورده‌های لبنی مانند ماست، دوغ، کشک، کره محلی، پنیر محلی، خشکبار و میوه‌جات می‌باشد. دسترسی: روستای ده‌چشمه از طریق شهرهای فارسان، سورشجان، کیار، اردل وش هرکرد، با جاده آسفالت قابل دسترسی می‌باشد. روستایی سرسبز و جنگلی که به دلیل طبیعت زیبا و بکر و وجود کتیبه های ارزشمند تاریخی ، در فهرست آثار تاریخی ایران قرار گرفته است . این روستا در فصل های بهار و تابستان ، روزانه پذیرای صدها گردشگر علاقه مند است . روستای ده چشمه ، از توابع ولسوالی فارسان واقع در استان چهارمحال و بختیاری است . این روستا با ارتفاع 2000 متر از سطح دریا ، در جنوب غربی فارسان قرار دارد و از غرب و جنوب به کوه لاخرسان محدود می شود . روستای ده چشمه ، دارای اقلیمی خشک و معتدل است . در بهار و تابستان ، آب و هوای آن ملایم و مطبوع است و زمستان های آن ، سرد و خشک است . مردم روستای ده چشمه با گویش بختیاری سخن می گویند . اقتصاد روستای ده چشمه بر فعالیت های زراعی ، باغداری و مالداری استوار شده است . گندم ، جو ، یونجه و شبدر از مهمترین محصولات زراعی و هلو و سیب درختی ، انگور ، بادام و چارمغز (گردو) از مهمترین محصولات باغی روستای ده چشمه به شمار می روند . فرآورده های لبنی نظیر شیر ، ماست ، مسکه یا کره محلی ، روغن حیوانی و دوغ روستای ده چشمه نیز از شهرت خاصی برخوردار است . گروهی از مردم این روستا به فعالیت های خدماتی ، و پرورش زنبور عسل اشتغال دارند . بافت انواع قالی و قالیچه نیز ازجمله فعالیتهای زنان به شمار می رود که درکنار فعالیت های زراعی و دامی به تولید و بافت آن اشتغال دارند . مهمترین سوغات روستای ده چشمه ، عسل ، فرآورده های لبنی ، خشکبار و میوه جات و ماهی قزل آلای پرورشی است . طبیعت زیبا ، باغات سرسبز و انبوه و وجود گردشگاه مصفای پیرغار با کتیبه های حک شده بر کوه آن ، قلعه خان و شیرسنگی موجود در روستا ، ده چشمه را به یکی از جذاب ترین روستاهای ولایت چهارمحال و بختیاری تبدیل کرده است . گردشگاه پیرغار در جنوب روستای ده چشمه و در ارتفاعات اطراف روستا واقع شده است . چندین چشمه جوشان از این غار آهکی سرازیر می شود . بر روی قسمتی از کوه ، سه سنگ نبشته به زبان فارسی کنده کاری شده که در آن لشکرکشی سردار اسعد بختیاری به تهران و نقش طوایف بختیاری در انقلاب مشروطه ، شرح داده شده است . درمجموع گردشگاه " پیرغار " با چشمه پر آب ، آبشار زیبا و درختان سرسبز در فصول مختلف سال بالاخص بهار و تابستان ، گردشگران و طبیعت دوستان بسیاری را به خود جلب می کند اولین دهکده جهانی یونیما در روستای ده چشمه به گزارش میراث آریافعالیت‌ها و سابقه درخشان در پژوهش،گردآوری و تولید نمایش‌های عروسکی و همچنین حضورمستمردر دوره‌های مختلف جشنواره عروسکی مبارک ایران،مرکز جهانی یونیما را برآن داشت تا با گشایش دفتر این مرکز در یکی از روستاهای هدف گردشگری استان چهارمحال و بختیاری،این روستا را درفهرست مراکز جهانی خود قرار دهد. قرار است که مراسم با حضور دبیرمرکزجهانی یونیما ، هیات مدیره یونیمای مبارک ایران ،نماینده مرکز هنرهای نمایشی کشور،مدیر کل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی چهارمحال و بختیاری ،مقامات استانی و هنرمندان استان در محل پیرغارده چشمه برگزار شود. لازم به ذکر است که روستای ده چشمه یکی از روستاهای شهرستان فارسان و از مناطق هدف گردشگری است که به لحاظ داشتن آب و هوایی خوش و چشمه های جوشان و همچنین وجود منطقه گردشگری پیرغار، کتیبه مشروطیت و تونل مربوط به دوره اشکانیان دارای اهمیت و اعتبار خاص درگردشگری منطقه است. این روستا،اولین روستای کشور است که در سال 1378 با تاسیس انجمن نمایش و معرفی این انجمن درسال1379 به عنوان انجمن برتر مرکز از سوی مرکز هنرهای نمایشی به لحاظ فعالیت های فرهنگی و هنری دارای اعتبار و جایگاه ویژه ای است. توجه به آیین ها،مراسم و آداب و رسوم ایل بختیاری از حوزه های فعالیت های فرهنگی و هنری هنرمندان این روستا است ده چشمه همان طور که از نامش پیداست ترکیبی از ده و چشمه است. در این ده، چشمه پر آبی وجود دارد که باعث سرسبزی این ده توریستی گردیده است. آب این چشمه منبع مهم آب آشامیدنی شهر فارسان است. ده چشمه روستایی از توابع شهرستان فارسان که سنگ نوشته معروف مشروطیت به دستور سردار اسعد بختیاری در آن قرار دارد. در این ده می‌توان درختان انبوه که از آب چشمه ده سیراب می‌شوند را دید. امکانات و دیدنی‌های روستا : 1. غار معروف به «پیر غار». 2. سنگ نوشته‌های معروف به «سنگ نوشته‌ها مشروطیت» که به دستور سردار اسعد درست در سمت چپ غار بر سینه کوه حک شده اند. 3. آبشار پیر غار که از کوه مشرف بر غار و درست در سمت راست آن قرار دارد. این آبشار فصلی است و در فصل بهار بسیار زیباست. 4. قبرستان قدیمی مذین به شیر سنگی. 5. آثار و بقایای قلعه خوانین بختیاری. 6. شیلات ماهی قزل آلا. 7. این روستا یکی از سر چشمه‌های رود کارون می‌باشد دارای بیش از 10 چشمه بزرگ و چندین چشمه فصلی می باشد از جاهای دیدنی ان می توان از چالغوز و چالنمه و بردنکان نام برد 8.دو صد چشمه اگر خواهی ببینی بیا ده چشمه از راه زمینی کنار آبشاران ده صفایی ببر لذت در انجا هر چه خواهی ز مهمان داری و مهمان نوازی گرفته نمرههای سر فرازی در انجا حاج خسرو خوان ارشد کنار چشمه اش با خط ابجد نوشته فاتح تهران ماییم نوشته فاتح تخت و کلاهیم نوشت دشمن زماها شد فراری به تهران ما نمودیم بر قراری کنار چشمه اش بر روی سنگی نوشت رزم سرداران جنگی ز سردار ظفر بنمود یادی به روح پر فتوحش باد شادی این روستا دارای جاذبه های گردشگری از جمله سنگ نوشته های مشروطه است که در کنار غاری به نام پیر غار و چشمه و آبشاری زیبا با طبیعت بکر و منحصر به فرد قرار دارد. در تاریخ معاصر چهارمحال و بختیاری، سنگ نوشته های دوره مشروطیت دراستان ، ماندگارترین سند سنگی این دوران است که مورد توجه گردشگران قرار دارد. مجموع سنگ نوشته های پیرغار در روستای ده چشمه شهرستان فارسان، تنها سند سنگی منحصر به فرد مشروطه دوم در ایران است. این مجموعه سنگی به دستورحاج خسروخان سردار ظفر بختیاری،حاج علی قلی خان سردار اسعد دوم بختیاری و جعفر قلی خان سردار اسعد سوم بختیاریمقارن با جنگ جهانی اول روی یک تخته سنگ در کوهپایه ای از رشته کوه زاگرس جاودان شد. مجموعه سنگ نوشته مشروطه پیرغار شرح فعالیت مجاهدین چهارمحال و بختیاری در مبارزه با استبداد محمدعلی شاه قاجار است کشاورزی در روستای ده چشمه کشاورزی در این روستا از اهمیت خاصی برخوردار است، به طوری که حدود 50 در صد مردم این روستا به کار کشاورزی مشغول هستند. از محصولات این روستا می توان به گندم ، جو و... اشاره کرد ، کالاهای کشاورزی این روستا بسیار مرغوب و معطر می باشند به طوری که بدون اغراق باید گفت از برترین های کشور است ( به خاطر آب و هوای این روستا). دامداری نیز در این روستای زیبا با اهمیت می باشد، حدود 10 در صد مردم روستا به کار دامداری از جمله گاوداری و گوسفندداری مشغولند. ده چشمه از نظر تعداد گردشگر و توریست روستای ده چشمه یک روستای توریستی محسوب می شود به گونه ای که سالانه از تمام استان ها و حتی کشورهای خارجی مثل آلمان.کانادا. ارمنستان و کویت توریست به خود جذب می کند. توریست های خارجی این روستا به دلیل کار کردن مردم این روستا در این کشورهاست و این روستا رو به مردم این کشورها و دوست و آشنایان خود معرفی کرده اند به همین دلیل این مردم مشتاق شده اند که از این روستا دیدن کنند مخصوصا مردم کشور کویت. یکی از عوامل جذب گردشگری این روستا به علت کتیبه مهم پیرغار است از دیگر عوامل جذب گردشگر این روستا آبشار پیرغار . فضای سبز این روستا. چشمه ها و آب زلال و آب هوای آن است